افزایش مالیات مواد مضر

برخی از مواد مصرفی ما به رغم آنکه زیانبخش هستند، هر سال نسبت به گذشته با استقبال بیشتری مواجه می شوند و میزان مصرف سرانه آنها همواره رو به افزایش است. مثلاً با اینکه همه می دانند سیگار کشیدن برای سلامتی ضرر دارد و بسیاری از بیماری های دهان و دندان و ریه و… ناشی از مواد مضر سیگار است و ابتلای انواع سرطان، ناشی از مصرف سیگار است ، باز هم سیگار می کشند و حتی سن مصرف سیگار به شدت پایین آمده و بسیاری از نوجوانان را نیز درگیر کرده است. آمارهای منتشر شده نشان می دهد که سالیانه حداقل ۶۰ میلیارد نخ سیگار در ایران مصرف می شود که بخشی از آن از بدترین توتون ها ساخته شده و از خارج کشور به داخل قاچاق می گردد. قابل ذکر است که در سال ۱۳۸۵ ممنوعیت مصرف سیگار برای رانندگان و یک سال بعد مصرف سیگار در اماکن عمومی برای عموم مردم ایران ممنوع شد اما اجرای قانون در حد نصب چند آگهی باقی ماند، در نتیجه تأثیری در کاهش مصرف سیگار نداشته است . نکته دیگر آن است که قیمت سیگار در ایران بسیار ارزان است ، چنانکه به طور متوسط قیمت یک پاکت سیگار در ترکیه حداقل ده برابر قیمت آن در ایران است . اینجانب طی یک بررسی میدانی متوجه شدم که یک پاکت سیگار را با ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان هم می توان خرید ( یعنی هر نخ سیگار یک هزار تومان). در نتیجه از این کالای مضر و ارزان با هر بودجه و درآمدی استقبال می شود.
متأسفانه مردم ما به مرگ تدریجی ناشی از مصرف مواد مضر فکر نمی کنند. چنانکه مصرف بی رویه نوشابه های گازدار، موجب افزایش غلظت و لخته شدن خون و کند شدن حرکت آن در رگها می شود و می تواند به آسیب های قلبی و مغزی منجر شود. همین طور مصرف مواد قندی موجود در نوشابه ها، زمینه لازم را برای چربی سازی بدن، آسیب پذیری استخوان ها و چاقی مفرط به وجود می آورد که مایه دردسرهای بعدی است.
بر اساس گزارش های رسمی ، مصرف سالیانه ایرانی ها سه میلیارد لیتر نوشابه گازدار است که به هر نفر به طور متوسط ۴۲ لیتر می رسد این در حالی است که سرانه مصرف نوشابه در جهان فقط ده لیتر است. به همین دلیل وضع مقررات برای کاهش مصرف نوشابه های گازدار( بدلیل آسیب زائی درازمدت آن) بسیار ضروری است. در همین راستا دولت های جهان اقداماتی را پیش بینی کرده اند که باید در کشور ما نیز دنبال شود. مثلاً دولت انگلیس با وضع مقررات مالیاتی جدید، امیدوار است میزان مصرف نوشابه گازدار در آن کشور کاهش یابد. آنها همچنین امیدوارند که با توجه به وضع مقررات مالیاتی جدید بر مواد مضر، یک میلیارد دلار درآمد اضافی داشته باشد و بخشی از این درآمد را در فعالیت های ورزشی مردم هزینه کنند.
با توجه به بحثی که مطرح شد پیشنهاد مشخص نگارنده این است که در مورد کالاهای مصرفی مضر ( بويژه سیگار و نوشابه های گازدار) مالیات مضاعف وضع شود و بخشی از درآمد مالیاتی جدید در امر ورزش و تغذیه صحیح کودکان و مادران باردار و امور جوانان جامعه صرف شود. بدیهی است گران شدن تولید ، توزیع و مصرف مواد مضر، می تواند استقبال از آنها را کاهش دهد و به سلامتی مردم کمک نماید.