در حاشیه اشغال اوکراین توسط روسیه

از سال ۱۹۹۱ که اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به ۱۵ کشور کوچک و بزرگ تقسیم شد، اردوگاه غرب با احساس پیروزی از این رویداد، تلاش کرد جهان را به وضعیت تک قطبی تبدیل کند اما طولی نکشید که فدراسیون روسیه به عنوان نماد و نماینده آن کشور بزرگ ، خود را پیدا کرد و تلاش خود را برای زورآزمایی و رقابت با بلوک غرب آغاز کرد. در نتیجه با اتخاذ مواضع استراتژیک در معادلات منطقه ای و بین المللی و رویکرد صحیح در مورد مناقشات تحمیلی به کشورهای تحت فشار غرب (مانند نیکاراگوئه، ونزوئلا ، یمن و سوریه و ..) مجدداً در قامت کشوری مهم و تاثیر گذار در صحنه روابط بین الملل حاضر شد.
گذشت زمان نشان داد سیاستمداران روسیه به نظم جدید ناشی از تقسیم اتحاد جماهیر شوروی قانع نبوده و مترصد گسترش شعاع نفوذ خود هستند. از طرف دیگر سوء استفاده غرب از شکسته شدن ابهت رقیب دیرین ، منجر به حضور نظامی در کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق و نزدیک شدن به مرزهای زمینی این کشور شد و بهانه لازم را به روسیه داد تا با لشگر کشی به گرجستان ( ۲۰۰۸) دو ایالت آبخازیا و اوستیای جنوبی را از آن کشور منفک و به خاک خود منضم نماید و بدین ترتیب مقابله غیرمستقیم با غرب، به منزله آغاز جنگ سرد بین روسیه و اردوگاه غرب ( بویژه آمریکا) بود.
در سالهای اخیر ، خوی جهانخوارگی آمریکا و همراهی کشورهای عضو ناتو با این کشور، منجر به آن شد که با حضور موثر در انتخابات اوکراین، حکومت وابسته به خود را در آن کشور حاکم گرداند و با دریافت امتیازاتی مانند تاسیس پایگاه نظامی ، به مرزهای رقیب دیرین نزدیک شود. رئیس جمهور اوکراین نیز که از هنرپیشه های این کشور بود، سرمست از پشتیبانی غرب، در برابر روسیه شاخ و شانه کشید و با سودای عضویت در پیمان نظامی ناتو در همراهی با آمریکا از هر گونه دوراندیشی و احتیاط خودداری کرد و بدنبال آن شبه جزیره کریمه را در سال ۲۰۱۴ از دست داد.
این روزها که شاهد لشگرکشی مجدد روسیه به مرزهای اوکراین هستیم، بخش های دیگری از خاک این کشور ( ایالتهای دونستک و لوگانسک) تحت حمایت مستقیم روسیه از حاکمیت اوکراین خارج و جنگ تمام عیار بین آنها ادامه دارد.
مطلب قابل توجه در اینجا این است که کشورهای غربی با وعده حمایت های همه جانبه از اوکراین ، پایگاه های نظامی خود را در مرزهای اوکراین دائر و این کشور را برای گردنکشی در برابر روسیه تشویق کردند. در نتیجه اوکراین با طناب پوسیده غرب به چاهی افتاد که به نظر نمی رسد اردوگاه غرب بخواهد( و یا بتواند) برای نجات این کشور اقدامی جدی انجام دهد .
صبح روز پنج شنبه( پنجم اسفند ۱۴۰۰) صبر ولادیمیر پوتین در برابر رجزخوانی های هنرپیشه اوکراینی و تحریکات مستمر دولتهای غربی به سر آمد و با یک تهاجم برق آسا مراکز حساس اوکراین را نابود و با اشغال بخش هائی از این کشور ، دولت های غربی را به کلی ناامید کرد و به نظر می رسد هیچ کاری از کشورهای اروپایی و آمریکا برای مهار و مدیریت روسیه برنمی آید. زیرا روسیه یک ابرقدرت نظامی است و حدود نیمی از گاز مصرفی اروپا از این کشور تامین می شود و بکارگیری از سلاح گازی روسیه مهم ترین و موثرترین سلاح روی میز آنها در راه مقابله با اروپا در مقطع حساس فعلی است. بنابراین دولتهای عضو پیمان ناتو برای حفظ آبروی خود مجبورند به مصوبات جلسات سیاسی بسنده کنند و یا اینکه با اعلام تحریم های اقتصادی یک جانبه و یا مشترک بی خاصیت، دشمنی خود را با حکومت روسیه نشان دهند. واقعیت این است که آمریکا با سوء استفاده از هژمونی و تسلط خود بر کشورهای اروپائی ، در واقع از کشورهای عضو ناتو به عنوان ابزار استفاده می کند و تنها کاری که می تواند با روسیه انجام دهد ، تحریم سیاسی و اقتصادی این کشور است و آن هم با عنایت به قدرت اقتصادی و نظامی روسیه و عضویت این کشور در پیمانهای های اقتصادی و سیاسی بزرگ چندان ثمربخش نیست.
با عنایت به کوچک تر شدن کشورهایی مانند اوکراین و الحاق بخش هایی از آن کشور به جغرافیای سیاسی روسیه، به نظر می رسد ولادیمیر پوتین علاقمند است به امپراطوری شوروی سابق برگردد تا دست برتر را در بازیهای سیاسی جهانی داشته باشد.
ولادیمیر پوتین در سخنرانی اخیر خود که منجر به اعلام حمایت از استقلال جمهوری های دونتسک و لوگانسک از اوکراین شد ، صراحتاً مهم ترین دلیل لشگرکشی به مرزهای اوکراین را ناشی از گسترش حضور ناتو در مرزهای روسیه اعلام کرد و بدین ترتیب مقصر اصلی لشگرکشی روسیه به آن کشور، تحریکات نظامی و امنیتی ناتو به سرکردگی آمریکا است .
اگرچه گزارشها و مواضع اعلام شده کشورهای عضو ناتو ، حاکی از درگیری نظامی آنها با روسیه نیست اما در صورت دخالت نظامی ناتو ، شاهد جنگی ویرانگر خواهیم بود که مدیریت آن هرگز آسان نخواهد بود.