از طریق شبکه بزرگی از زیر ساخت های هیدرولیکی و چاه های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده است. از نشانه های این وضعیت میتوان خشک شدن دریاچه ها، رودخانه ها و تالاب ها، کاهش سطح آب های زیر زمینی ، فرونشست زمین ، تخریب کیفیت آب ، فرسایش خاک ، بیابان زایی و بالاخره طوفان های گرد و غبار را برشمرد.
در ماه اوت ۲۰۱۹ برابر با مرداد ماه ۱۳۹۸ طبق جدیدترین برآورد موسسه منابع جهان در اطلس خطرات آبی ایران در رده چهارم بعد از قطر ، فلسطین اشغالی و لبنان در نزدیک شدن به روزهای خطر یعنی پایان منابع آبی قرار دارد.
ایران کشوری با اقلیم عمدتا گرم و خشک است. افزایش جمعیت کشور در طی هشت دهه گذشته و همچنین رشد کشاورزی و صنعت و همچنین تغییرات اقلیمی باعث شده که آب به یک مشکل بزرگ برای کشور ما مطرح باشد. مطالعات و بررسی ها نشان میدهد که در سال ۱۳۸۶ از کل منابع آب تجدید شونده کشور حدود ۸۹.۵ میلیارد مترمکعب جهت مصارف کشاورزی ، صنعت و معدن و مصارف خانگی برداشت شده است. تقریبا ۸۳ میلیارد مترمکعب آن (۹۳ درصد) به بخش کشاورزی ، ۵.۵ میلیارد مترمکعب (۶درصد)به بخش خانگی و مابقی به بخش صنعت و نیاز های متفرقه دیگر اختصاص داشته است. در حالی که تنها حدود ۱۲ درصد از مساحت ایران زیر کشت میرود ، حدود ۹۳ درصد از مصرف آب ایران در بخش کشاورزی صورت می گیرد. این در حالی است که تنها ده درصد تولید ناخالص ملی کشور از راه کشاورزی به دست نی آید و ۱۷ درصد نیروی کار کشور در این بخش مشغول هستند. ایران بعلت تکیه بر اقتصاد نفتی ، بهره وری اقتصادی خود در بخش کشاورزی را در سالهای معاصر نادیده گرفته است. تمایل برای افزایش تولید کشاورزی، توسعه مناطق تحت کشت را در سرتاسر کشور تشویق کرده است.در حالی که توصیه کارشناسان کشاورزی بر این است ایران ظرفیت این افزایش استفاده از منابع آبی را بدون به روز کردن بهروری را دارا نیست. گیلان با داشتن ۴۲۳ هزار هکتار شالیزار ، باغ و زمین های کشاورزی و با تولید سالانه حدود دو میلیون محصولات زراعی و باغی از مهمترین قطب های کشاورزی ایران است. اگرچه این استان از پر باران ترین استان های کشور است، اما بر اساس اعلام کارشناسان کشاورزی به طور معمول این استان در ماه های گرم سال با مشکل کم آبی مواجه می شود. اتکا با بزرگترین منبع آبی گیلان یعنی سد سفیدرود و وابستگی به بارش های جوی سبب شده از مدیریت ، ایجاد منابع و زیر ساخت های ذخیره سازی در استان نپردازیم. ایجاد زیر ساخت ها و منابع ذخیره آب، الگوی کشت مناسب با اقلیم ، افزایش راندمان آبیاری با توسعه و تجهیز شبکه انتقال ، شخم زود هنگام شالیزارها با استفاده از آب بارندگی زمستانه، تجهیز شالیزارها و همچنین ایجاد تشکل مردم نهاد مدیریت بهروری آب از مهمترین راهکارهای مقابله با کمبود آب در استان گیلان است. سامانه آبیاری تحت فشار و قطره ای در باغ های گیلان از دیگر اقدامات درست در مدیریت مصرف آب محسوب می شود . چون این تجهیزات هزینه بردار است نیاز حمایت های بیشتر دولت در این بخش احساس می شود. البته ایجاد آب بندان های کوچک راهکاری بوده که کشاورزان گیلانی در این سالها به آن پرداخته اند. البته مدیریت های بهینه این منابع آبی می تواند معضل بسیاری از کشاورزان را حل نماید. بعلت تخریب منابع جنگلی و مرتعی بالا دست در استان گیلان، و خشکی خاک و عدم جذب رطوبت در تابستان اولین باران های هفته های اخیر متاسفانه به سیل تبدیل شد. ساخت های و ساز های غیر قانونی در حریم رودخانه ها هم از عواملی است که باید مسئولین استان به این معضل بیشتر توجه نمایند. در این وضعیت کارشناسان توجه به طرح های آبخیزداری ، مدیریت حریم رودخانه های استان میتوان خطر سیلاب در گیلان را محدود نمود. واضح است که تخریب جنگلها در سالهای اخیر آمادگی ما را برای سیل در استان بالا برده است ولی اجرای طرح تنفس جنگل و عدم اختصاص بودجه های لازم باعث افزایش قاچاق چوب در دو سال اخیر هم شده است. این معضلات گوشزد می نماید تا مسئولین استان در اتاق های فکر با همکاری یکدیگر بیشتر به برنامه ریزی معضل آب توجه نشان دهند. خوشبختانه استاندار محترم در مدت انتصاب خود توجه خوبی به این مقوله نشان داده و بسیار مناسب است که این توجه در مدیریت های فنی بیشتر خودنمایی نماید.
