ضرورت بازنگری و تغییر_۳

مسئله مهم دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، مسئله جمعیت است. موضوع کنترل جمعیت از دهه های قبل در کشور ما مطرح بوده است. در دهه های ۴۰ و ۵۰ که حکومت پادشاهی ایران از درآمد نفتی سرشار برخوردار بود، با شعار “دو بچه کافیه”، در کنترل موالید اصرار داشت. زیرا از یک طرف بدلیل مشکلات بهداشتی و ثانیاً بدلیل مشکلات اقتصادی خانوارها، اداره خانواده سخت بود در نتیجه شعار کنترل جمعیت امری جدی شد و به سرعت مورد پذیرش قرار گرفت. اما با پیروزی انقلاب اسلامی برای مدت کوتاهی، آن شعارها به محاق رفت و فراموش شد. در نتیجه حداقل در دهه اول پیروزی انقلاب، نرخ رشد جمعیت (نسبت به پیش از انقلاب) بسیار بالاتر بود و به حدود سه درصد رسید. اما مجدداً مشکلات اقتصادی خانوارها منجر به تکرار شعار کنترل جمعیت شد. این در حالی است که شعار کنترل جمعیت با برنامه بازیگری در مسائل سیاسی منطقه ای در مغایرت کامل است. طبیعی است که ایران یکصد میلیونی با ایران پنجاه میلیونی در فتح جایگاههای بین المللی (بویژه در عرصه های سیاسی) متفاوت است و طبیعی است که یک جامعه با جمعیت جوان خود به رشد و پویایی و پیشرفت بیشتری دست می یابد و کاهش جمعیت جوان موجب مخاطرات جدی در عرصه های سیاسی و اقتصادی و تولید یک کشور است و قدرت نرم جامعه را تنزل می دهد. البته زنگ خطر در سالهای اخیر توسط مقام معظم رهبری به صدا درآمده و قرار است کارهایی انجام شود اما زمان به سرعت در حال سپری شدن است و برنامه های دولت برای هدف های تعیین شده، کافی نیست.
برای تنظیم سیاست های جمعیتی و حمایت از ازدواج و خانواده باید تشکیلات کارآمدی تحت عنوان وزارت امور جوانان و خانواده (که در برخی از کشورها نیز وجود دارد) تشکیل شود تا اولاً تسهیلات لازم برای ازدواج جوانان را فراهم کند، ثانیاً موضوع فرزند آوری را به عنوان یک اقدام ملی ترویج نماید. به اعتقاد نگارنده، اهمیت و ضرورت وزارتخانه ای تحت عنوان خانواده و جوانان هرگز کمتر از وزارتخانه های موجود نیست و به همین دلیل پیشنهاد طرح تأسیس آن از طریق دوستان نماینده به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است.
کسانی که سیاست کنترل جمعیت را در دولت سازندگی دنبال کردند، معلوم بود که آینده را خوب ندیدند و ملاحظات اقتصادی، سیاسی و امنیتی مسئله جمعیت را در محاسبات خود لحاظ نکردند. بدیهی است که امروزه سن ازدواج به شدت بالا رفته و بالا رفتن سن ازدواج (از یک طرف) و عدم اشتیاق در فرزند آوری (از طرف دیگر) یک مسئله مهم اقتصادی است که در حال تبدیل شدن به یک مسئله امنیتی است. همچنین با عنایت به تفاوت محسوس در رشد جمعیت مناطق جغرافیایی مختلف، عدم تعادل در رشد جمعیت، مخاطرات اختصاصی دیگری نیز دارد که باید جداگانه در اتاق های فکر مورد بررسی قرار گیرد.